رئوس مطالب
۱- پیش پاکسازی(پاکسازی اولیه)————————————————–Pre Cleaning
۲- تست نشت———————————————————————–Leak Testing
۳- پاکسازی دستی——————————————————————Manual Cleaning
۴- آبکشی پس از پاکسازی———————————————————-Rins After Cleaning
۵- ضدعفونی سطح بالا(دستی یا اتوماتیک)—————————————-High Level Disinfection
۶- خشک کردن———————————————————————-Drying
۷- ذخیره سازی———————————————————————-Storage
پاکسازی اولیه (Pre Cleaning)
تجهیزات مورد نیاز:
1- تجهیزات حفاظت شخصی (دستکش، محافظ چشم، گان ضد آب، محافظ صورت یا ماسک ساده جراحی که بخارات را عبور نمی دهد)
2- ظرف با محلول شوینده مناسب (مدیزایم/ ویویزایم)
3- اسفنج یا پارچه نرم بدون پرز
4- درپوش مناسب ویدئو آندوسکوپ
5- آداپتور کانال آب و هوا مطابق دستور العمل سازندگان
توجه: باید بلافاصله پس از قطع لوله الحاق از بیمار و پیش از قطع منبع برق، در محل استفاده آندوسکوپ انجام گیرد تا از خشک شدن بیوبردن روی آندوسکوپ ممانعت شود (۱).
مراحل:
1- پاکسازی سطح خارجی با اسفنج یا پارچه آغشته به محلول شوینده آنزیماتیک تازه تهیه شده (مدیزایم/ ویویزایم) (دستمال و اسفنج باید بین کیس ها استریل یا در سطح بالا ضد عفونی شود.)
2- انتهای آندوسکوپ را داخل ظرف حاوی شوینده مناسب قرارداده و حجم بالایی از محلول شوینده را داخل آندوسکوپ ساکشن کنید تا کانال ساکشن پاک شود ساکشن کردن را با هوا پایان دهید.
3- فلاش کردن کانال های آب و هوا مطابق دستور العمل سازندگان
4- فلاش کردن کانال های کمکی مطابق با دستور العمل سازندگان
5- آندوسکوپ را از منبع نور جدا کنید.
6- درپوش آندوسکوپ را ببندید (اگر از ویدئو آندوسکوپ استفاده می کنید.)
7- آندوسکوپ آلوده را در ظرف در بسته به محل بازفرآوری منتقل کنید تا از مواجهه ی پرسنل، بیماران، محیط با ارگانیسم های بالقوه عفونی ممانعت شود.
ظرف سینک و نشست ها به اندازه کافی بزرگ باشد تا آندوسکوپ به دلیل حلقه شدن بیش از حد آسیب ببیند.
Rutala, W. A., & Weber, D. J. (2004). Reprocessing endoscopes: United States
.perspective. Journal of Hospital Infection, 56, 527-539
قرار دادن انتهای آندوسکوپ داخل ظرف شوینده و ساکش کردن حجم بالای محلول شوینده
پاکسازی سطح خارجی با اسفنج یا پارچه آغشته به محلول شوینده آنزیماتیک تازه تهیه شده
قرار دادن انتهای آندوسکوپ داخل ظرف شوینده و ساکش کردن حجم بالای محلول شوینده
انتقال به محل بازفرآوری آندوسکوپ
تجهیزات مورد نیاز:
1- تجهیزات محافظ شخصی
2- تجهیزات تست نشت
3- آداپتور پاکسازی کانال ها
4- سینک و تشت بزرگ
5- شوینده مناسب(مدیزایم/ ویویزایم)تهیه شده مطابق دستورالعمل سازندگان
6- برس پاکسازی کانال ها در سایز مناسب
7- اسفنج یا دستمال بدون پرز
تست نشت:
جهت مشخص کردن صدمه داخلی یا خارجی آندوسکوپ تست نشت پیش از غوطه وری آندوسکوپ در محلول های باز فرآوری انجام می گیرد به منظور به حداقل رساندن صدمه به قسمت های آندوسکوپ که برای مواجهه با مایعات طراحی شده اند.
مطابق دستور العمل سازندگان انجام می شود.
محلول های پاک کننده (Cleaning Solutions)
محلول پاک کننده ایده آل:
1- باید طیف اثربخشی گسترده ای در مقابل آلاینده ها داشته باشد.
ترکیبات مواد آلاینده سطح آندوسکوپ :
- پروتئین (اکثر آلودگی های ابزار پزشکی)
- چربی ها
- کربوهیدرات ها (قند ها)
- نمک های گوناگون موجود در خون و مایعات بدن به ابزار و تجهیزات که پاکسازی برروی آن ها انجام می شوند صدمه نزند و با آن ها سازگاری داشته باشد.
2- با تجهیزات به کار گرفته شده در پاکسازی سازگاری داشته باشد.
3- باید ترکیبی مفید از آب و حلال های آلی باشد که قادر به نفوذ و برداشتن آلودگی از دستگاه غوطه ور شده باشد.
شوینده آنزیماتیک
← هضم و شکستن بیوبردن با استفاده از سورفاکتانت ها(حذف بیوفیلم و ممانعت از تشکیل آنها) .
← قابلیت شستشوی آسان ( به گونه ای انتخاب می شوند که ضمن داشتن کشش سطحی ناچیز ذرات آلودگی را به شکل سوسپانسیون درآورند ).
← علاوه بر حذف بیوبردن با تکیه بر عمل مکانیکی اثر باکتری کشی جهت حذف آلودگی بیمار از آندوسکوپ (جهت حفاظت کارکنان تسهیلات بازفرآوری و CSR)
زمان تماس لازم جهت انجام فعالیت آنزیمی روی برچسب تعریف شده باید طی روند بازفرآوری درنظر گرفته شود.
پاکسازی دستی (Manual Cleaning)
پاکسازی دستی یا اتوماتیک مرحله ای ضروری پیش از ضدعفونی است.
مهمترین مرحله در حذف بیوبردن میکروبی آندوسکوپ(مواد باقی مانده ممکن است موجب غیر فعال شدن یا تداخل با توانایی مواد فعال محلول شیمیایی شوند و بر کشتار و غیرفعال سازی میکروارگانیسم ها اثر سوء بگذارد).
1- سینک یا تشت را از محلول تازه تهیه شده آب و شوینده (مدیزایم/ ویویزایم)پر کنید.
شوینده باید:
- دارای کلاس مصرف پزشکی
- کم کف
- PHخنثی
- فرموله شده برای آندوسکوپ
- آنزیماتیک یا غیر آنزیماتیک ۲.
(American Society for Testing and Materials. (2007
Standard practice for reprocessing of reusable, heat stable endoscopic accessory instruments (EAI) used with flexible endoscopes
West Conshohocken, PA: Author
2- رقیق سازی و مصرف را مطابق دستورالعمل تولید کنندگان انجام دهید.
- توصیه می شود در مواردی که امکان ایجاد آلودگی متقاطع وجود دارد برای هر آندوسکوپ محلول شوینده تازه تهیه شده استفاده شود.
- استفاده از مواد شوینده با میزان کف پایین توصیه می شود(مدیزایم): پیشگیری از صدمه به پرسنل .فراهم آوردن امکان پاکسازی کامل سطوح لومن اسکوپ ها.کف بیش از حد می تواند موجب ممانعت تماس مناسب با سطح وسایل شود.
- آندوسکوپ های که با چربی های صنعتی در تماس بودند شاید به پاکسازی اولیه بیشتر با شوینده مناسب نیاز داشته باشند.
3- اطمینان یابید درپوش (cap) ویدئو به درستی بسته باشد.
4- تمام بقایا را با برس کشیدن از سطح خارجی آندوسکوپ زمانی که در محلول شوینده غوطه ور(مدیزایم/ ویویزایم) است پاک کنید (تمام مراحل باید در حالیکه آندوسکوپ در محلول غوطه ور است انجام شود تا آئورسول ها و قطرات آلوده پخش شوند).
5- از یک برس کوچک نرم جهت پاکسازی تمام بخش ها استفاده کنید شامل: داخل و زیر دریچه ساکشن، دریچه آب و هوا و کاور پورت بیوپسی و دهانه ها (از ابزار بدون پرز و غیر ساینده استفاده کنید).
6- تمامی کانال های آندوسکوپ، بدنه، لوله های الحاقی را برس بکشید(از برس با سایز مناسب هر کانال استفاده کنید).
7- پس از هر عبور، برس را در محلول شوینده (مدیزایم/ ویویزایم)بشویید، هر باقی مانده قابل مشاهده ای پیش از عقب کشیدن و الحاق مجدد برس پاک کنید.
8- برس کشیدن را تا جایی ادامه دهید که هیچ باقی مانده ای نماند.
9- برس های چند بار مصرف را بین کیس ها پاک و در سطح بالا ضدعفونی کنید.
10- آداپتور پاکسازی تولید کنندگان آندوسکوپ را برای کانال های ساکشن ، بیوپسی ، آب و هوا و کانال های کمکی وصل کنید. در غیر این صورت می توانید سرنگ استفاده کنید.
11- تمام کانال ها را با محلول شوینده فلاش کنید تا بقایا پاک شوند.
12- اگر از شوینده آنزیماتیک (مدیزایم/ ویویزایم)استفاده می کنید حتما آندوسکوپ و کانال های داخلی را به مدت تعیین شده روی برچسب محلول در شوینده غوطه ور کنید.
آبکشی پس از پاکسازی (Rinse After Manual Cleaning)
1- آندوسکوپ و تمام قطعات قابل جداسازی را جهت حذف باقی مانده ها و شوینده با آب تمیز شستشو دهید.
2-با استفاده از فشار هوا آب را از تمامی کانال ها خارج کنید.
3- سطوح خارجی آندوسکوپ را با دستمال نرم بدون پرز خشک کنید (جهت ممانعت از رقیق شدن محلول ضدعفونی کننده سطح بالا( Wavicide-01 )در مراحل بعدی).
ضدعفونی سطح بالا (High Level Disinfection (HLD
A- ضدعفونی سطح بالای دستی
B- ضدعفونی سطح بالای اتوماتیک
ضد عفونی سطح بالا به وسیله مراجع ذی صلاح زیر به عنوان استاندارد جهت باز فرآوری آندوسکوپ گوارشی مناسب شناخته شده اند.
- SGNA:Society Of Gastroenterology Nurses And Associates
- ASGE: the American Society for Gastrointestinal Endoscopy
- ACG: the American College of Gastroenterology
- AGA: the American Gastroenterological Association
- APIC: the Association for Professionals in Infection Control and Epidemiology
- CDC: Centers for Disease Control and Prevention
- JC: The Joint Commission
استریلزاسیون آندوسکوپ ها در موارد نادری که اسکوپ به عنوان دستگاه پزشکی سطح بحرانی در جایی که پتانسیل آلودگی جراحی باز وجود دارد ,مد نظر قرار گرفته است۳ .
۳-American Society for Gastrointestinal Endoscopy Quality Assurance in Endoscopy Committee, Petersen, B. T., Chennat, J., Cohen, J., Cotton, P. B., Greenwald, D. A., Kowalski, T. E., Krinsky, M. L., Park, W. G., Pike, I. M., Romagnuolo, J., & Society for Healthcare Epidemiology of America, Rutala, W. A. (2011). Multisociety guideline on reprocessing flexible
gastrointestinal endoscopes. Gastrointestinal Endoscopy, 73(6), 1075-1084.
ضدعفونی سطح بالای دستی (Manual High Level Disinfection)
1- آندوسکوپ و اجزاء قابل جداسازی را در تشت ضد عفونی کننده ضدعفونی کننده سطح بالا ( Wavicide-01 ) غوطه ور کنید.
2- ضد عفونی کننده را به تمامی کانال های آندوسکوپ فلاش کنید تا جایی که از سر دیگر کانال ها خارج شود و هیچ حبابی باقی نماند.
نابودی کامل میکروب ها کامل روی نمی دهد مگر تماس کامل بین ضد عفونی کننده و تمامی سطوح برقرار باشد. (Refصفحه17)
3- درب ظرف را به دقت بسته و محکم کنند (ممانعت از انتشار بخارات محلول و کاهش سطح محلول) .
4- آندوسکوپ را در دمای مناسب و به مدت مقرر در محلول HLD-ضدعفونی کننده سطح بالا ( Wavicide-01 ) غوطه ور نمایید (از تایمر استفاده کنید).
5- پیش از خروج آندوسکوپ از محلول ضدعفونی کننده سطح بالا (Wavicide-01) تمامی کانال ها را به طور کامل با هوا پالایش کنید.
توجه کنید تخلیه کانال ها جهت حفظ غلظت و حجم ضد عفونی کننده و ممانعت از مواجه محلول به دلیل چکیدن و ریختن از آندوسکوپ می باشد.
آبکشی پس از ضدعفونی دستی
آندوسکوپ و تمام قسمت های قابل جداسازی را شستشو کنید و تمامی کانال ها را با آب تمیز فلاش کنید. (مطابق دستور، اسکوپ سازان و تولید کنندگان ضد عفونی کننده)
خشک کردن (Drying)
1- کانال ها را با هوا تخلیه کنید تا خشک شوند.
2- تمامی کانال ها را با الکل (ایزوپروپیل70%) فلاش کنید تا جایی که خروج الکل از کانال را ببینید.
3- تمام کانال ها را با جریان هوا خشک کنید تا الکل به تبخیر آب باقی مانده در کانال ها کمک کند.
4- آداپتور کانال ها را جدا کنید.
5- سطوح خارجی آندوسکوپ را با پارچه نرم بدون پرز پاک کنید.
6- تمام بخش های متحرک را به خوبی آبکشی و خشک کنید.
شما همچنین میتوانید مطلب فوق را به صورت PDF دانلود و مطالعه کنید. «دانلود PDF راهنمای بازفرآوری آندوسکوپی»